Examentrainingen

Met vertrouwen je examen Nederlands maken

Het examen Nederlands is langzaam aan het veranderen. Zo tref je dit jaar voor het eerst nieuwe vraagtypen aan in het Centraal Schriftelijk Eindexamen Nederlands havo én vwo. Het is goed om je daar bewust van te zijn en om je hier goed op voor te bereiden, want deze vragen zien er anders uit dan je gewend bent.

Uit onder andere het internationale PISA-onderzoek blijkt dat we veel minder zijn gaan lezen. Dat is uitermate zorgelijk en het verdient – los van het veranderende eindexamen – onze aandacht. Met het oog op de nieuwe vraagtypen is deze ontwikkeling echter extra zorgelijk, want voor het beantwoorden van deze examenvragen is het bestuderen van de theorie, het kunnen aanwijzen van signaalwoorden en het kunnen invullen van een argumentatieschema niet meer genoeg. Het wordt steeds belangrijker dat de examenteksten ook echt begrepen worden.  

Waar je voorheen misschien van je docent Nederlands te horen kreeg dat je je eigen kennis van het onderwerp vooral buiten beschouwing moest laten, wordt er nu van je verwacht dat je de tekstinhoud interpreteert, begrijpt en dat je daar ook nog iets van vindt. Dat heb je tot nu toe nog nauwelijks geoefend.

Tijdens de voorbereiding op het eindexamen gebruiken veel docenten Nederlands het woord ‘tekstverklaren’. Dat is wat examenkandidaten immers ook altijd moesten doen: verklaren waarom alinea Y logisch volgt op alinea X. Maar ‘tekstverklaren’ heeft weinig met tekstbegrip te maken, terwijl dat laatste nou juist belangrijk is. Met het examen Nederlands werd dus niet getoetst of de examenteksten echt begrepen werden. Dat is natuurlijk vreemd!

Met het invoeren van de nieuwe vraagtypen geeft het College van Toetsen en Examens gehoor aan de vraag van docenten Nederlands om meer reflecterende, evaluatieve en interpreterende dimensies van tekstbegrip te bevragen. Kortom, naast het op basis van de theorie verklaren van de teksten – want gelukkig wordt het examen niet meteen compleet overhoop gegooid – wordt met ingang van dit jaar dus ook diepgaander tekstbegrip gemeten. Jouw interpretatie van hetgeen gezegd wordt in de examentekst en jouw mening daarover worden ook bevraagd.

De nieuwe vraagtypen zijn echter voor iedereen nieuw: voor je vakdocent, de samenstellers van examenbundels en voor traditionele aanbieders van examentrainingen. Toch zul je moeten weten wat deze nieuwe vraagtypen inhouden en dat vraagt enige voorbereiding vanuit jou! Ik kan je daarbij helpen.

In mijn reguliere lessen Nederlands is diepgaand tekstbegrip namelijk altijd al het belangrijkste uitgangspunt geweest. Mijn leerlingen lazen kwalitatief goede teksten – die ook in een eindexamen kunnen verschijnen – over uiteenlopende onderwerpen. Zo hebben we in de lessen bijvoorbeeld de uitkomsten van het PISA-onderzoek over de dalende leesvaardigheid uitvoerig besproken. Leerlingen lazen meerdere artikelen over het onderwerp: nieuwsberichten en opiniërende artikelen waarin niet altijd dezelfde visie uiteengezet werd. De volgende vragen werden gesteld: waarover gaan deze teksten nou precies? Wat is er aan de hand? Hoe zie jij dat? Wat vind je daar dan van? En wat zou je er graag mee willen?

Interpreteren, reflecteren en evalueren dus!

Ook in de voorbereiding op het schoolexamen spreekvaardigheid stond leesvaardigheid op deze manier centraal. In Lagerhuisstijl werd gesproken over een actueel onderwerp dat leerlingen aansprak en in zekere zin ook aangreep. Dat is niet alleen leerzamer, maar ook leuker. Bovendien blijkt nu dat ik al die tijd de nieuwe vraagtypen geïmplementeerd heb in mijn lesinhoud! Mijn examenleerlingen oefenen al het hele schooljaar met de nieuwe vraagtypen en daar plukken ze in mei de vruchten van!

Na mijn online examentraining weet je hoe het eindexamen in elkaar zit en wat van je gevraagd wordt. In drie online bijeenkomsten van ruim een uur praat ik je bij! Je krijgt handige, bruikbare tips en uiteraard ga je zelf ook aan de slag. Dit kun je verwachten qua inhoud:

• Webinar 1 – 75 minuten
  • Hoe zie het examen Nederlands eruit?
    • Theorie, samen lezen, vragen maken
  • Webinar 2 – 75 minuten
    • De nieuwe vraagtypen uitgelegd
      • Concrete voorbeelden en oefenopgaven + huiswerk!
    • Webinar 3 – 75 minuten
      • Het belang van goed nakijken
        • Een inkijkje in hoe je docent het CSE nakijkt

Daarnaast krijg je een digitaal werkboekje waarin je direct aan de slag kunt, een handig overzicht van plus toelichting op de nieuwe vraagtypen en de checklist 'Met vertrouwen op examen'. Effectief én efficiënt, want je hoeft er de deur niet voor uit! Met ruim 10 jaar ervaring als (eerstegraads) docent Nederlands in het voortgezet onderwijs kan ik je helpen om te slagen voor het vak Nederlands!